Viêm tai giữa cấp là bệnh lý thường gặp ở trẻ em, đứng hàng thứ 2 sau viêm cấp đường hô hấp trên, nhưng không phải hiếm gặp ở người lớn.
Nguyên nhân
- Vi khuẩn hoặc vi rút.
- Do tắc vòi nhĩ, thường gặp do sùi, u ở vòm họng, do viêm mũi xoang mủ. Viêm nhiễm đường hô hấp, bệnh lý trào ngược, không khí ô nhiễm, thời tiết lạnh cũng là những tác nhân gây viêm tai giữa hiện nay.
Biểu hiện viêm tai giữa cấp ở trẻ em
- Trẻ sơ sinh: biểu hiện không rõ ràng, có khi chỉ là kích thích, quấy khóc, bú kém hay bỏ bú.
- Trẻ lớn hơn: thì bị sốt (có kèm hoặc không kèm theo viêm hô hấp trên), đau tai hay kéo, dụi tai.
 |
| Bệnh viêm tai giữa chảy mủ chữa thế nào? |
- Khám: soi tai thấy màng nhĩ:
+ Đỏ, sung huyết giai đoạn đầu.
+ Đục ở giai đoạn tụ mủ, màng nhĩ có thể phồng, và lớp thượng bì có thể trông giống như bị phỏng.
+ Trong giai đoạn thủng nhĩ, bệnh nhân thường giảm sốt và bớt đau tai; dịch tai chảy ra thường là mủ, cũng có khi giống như nước hoặc có máu. Hút sạch mủ sẽ thấy màng nhĩ thủng, thường ở vị trí phía sau hoặc phía dưới.
Nguyên tắc điều trị nhiễm trùng tai bao gồm điều trị chứng đau tai, chống nhiễm khuẩn bằng kháng sinh và theo dõi sau điều trị.
1. GIẢM ĐAU
Paracetamol hoặc ibuprofen là thuốc giảm đau hiệu quả cho chứng đau tai. Có thể sử dụng cùng lúc cả hai thuốc này nếu một thuốc tỏ ra không hiệu quả.
Chườm ấm – dùng khăn ấm ấp vào tai.
Dầu oliu ấm, dầu thực vật ấm – nhỏ vài giọt các loại dầu trên vào tai. Chú ý không để dầu quá nóng. Nếu thấy dịch hay mủ chảy ra từ tai, tuyệt đối không được nhỏ các loại dầu nêu trên vào tai.
2. KHÁNG SINH
Liệu trình kháng sinh 7 ngày là khuyến cáo đang được áp dụng, tuy nhiên tùy theo tình trạng bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu kéo dài thời gian dùng kháng sinh. Nên cho bé uống đủ số ngày chỉ định kể cả nếu bé đã cảm thấy dễ chịu hơn sau 2 hay 3 ngày điều trị. Làm vậy để đảm bảo nhiễm trùng không quay trở lại. Các kháng sinh thường được sử dụng bao gồm: amoxicillin, augmentin, azithromycin, các cephalosporin thế hệ I, II, III. Trường hợp có rách màng nhĩ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ tai gồm kháng sinh và hydrocortisone, giúp ống tai lành tốt hơn.
Việc thường xuyên dùng kháng sinh mạnh hơn có thể khiến vi khuẩn gây nhiễm trùng tai ở con bạn kháng lại các thuốc kháng sinh mạnh, khiến những đợt nhiễm trùng tai tiếp theo rất khó điều trị. Để tránh hiện tượng kháng kháng sinh, bác sĩ có thể bắt đầu bằng amoxicillin đơn thuần. Kể cả nếu amoxicillin không có tác dụng một hay hai lần trước, vẫn có khả năng vi khuẩn gây nhiễm trùng lần này là loại khác và vẫn nhạy cảm với amoxicillin, nhất là nếu hai lần nhiễm trùng tai cách nhau hơn 2 tháng.
Có thể dùng kháng sinh mạnh trong các trường hợp sau:
– Nếu triệu chứng sốt và quấy khóc không cải thiện sau 48-72 giờ điều trị kháng sinh, bé có thể cần kháng sinh mạnh hơn.
– Nếu amoxicillin không có tác dụng trong 2 hoặc 3 lần điều trị trước đó thì những lần sau có thể dùng kháng sinh mạnh ngay.
– Nếu bé dị ứng với amoxicillin
– Nếu bệnh vẫn dai dẳng sau một đợt điều trị amoxicillin
Chú ý – kháng sinh chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng tai, chúng không giúp điều trị virus gây các biểu hiện cảm. Vì vậy triệu chứng chảy nước mũi và ho có thể không được cải thiện trong vòng 14 ngày.
Có nhất thiết phải dùng kháng sinh để điều trị nhiễm trùng tai không?
Không, không nhất thiết phải dùng kháng sinh, nhưng chúng sẽ có ích vì các lý do sau:
Thuốc kháng sinh giúp bé dễ chịu nhanh hơn nhờ loại bỏ vi khuẩn, do đó giảm sốt và đau tai sớm hơn. Trẻ thường cảm thấy dễ chịu hơn sau 1 hay 2 ngày dùng kháng sinh.
Nếu để nhiễm trùng tai tự lành, bé thường phải chịu sốt và đau trong 4-7 ngày.
Kháng sinh giúp phòng ngừa tình trạng viêm lan tới não và xương quanh tai, tuy biến chứng này rất hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra.
Nghiên cứu mới cho thấy 80% nhiễm trùng tai không biến chứng sẽ tự khỏi trong vòng 4-7 ngày không cần kháng sinh. Tại các nước phát triển, một số cha mẹ chọn cách không dùng kháng sinh cho con, chỉ dùng các thuốc hạ nhiệt giảm đau dạng thuốc nhỏ tai gây tê Auralgan và thuốc uống ibuprofen hay paracetamol.
Tác dụng phụ của kháng sinh
– Tiêu chảy
– Ban do nấm ở vùng mang tã
– Nấm ở miệng
– Nôn
– Phát ban
Diễn biến điều trị
– Nhiễm trùng: kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn, làm giảm sốt và đau sau vài ngày.
– Dịch ở tai giữa sẽ mất đi sau 3 ngày tới 3 tháng! Dịch này từ từ thoát qua vòi Eustache xuống mũi. Dùng nhiều đợt kháng sinh liên tiếp không giúp đẩy nhanh quá trình thoát dịch vì sau một đợt kháng sinh, dịch trong tai thường không nhiễm khuẩn nữa. Chứng dị ứng hay nghẹt mũi mạn tính có thể làm tắc vòi Eustache, ngăn cản dịch thoát khỏi tai. Thính lực của trẻ có thể giảm cho tới khi dịch thoát hết ra ngoài, hiện tượng này chỉ là tạm thời.
– Triệu chứng chảy nước mũi, thường do virus cảm gây ra chứ không phải do vi khuẩn, có thể kéo dài 3-14 ngày.
3. THEO DÕI SAU ĐIỀU TRỊ
Phần lớn bác sĩ sẽ chỉ định khám lại trong vòng 1-4 tuần sau nhiễm trùng tai. Mục đích của việc khám lại là để kiểm tra:
Đã hết nhiễm trùng chưa?
Dịch trong tai đã thoát hết ra ngoài chưa?
Nếu bé lại xuất hiện nhiễm trùng tai thì đó là đợt nhiễm trùng mới hay vẫn là diễn biến tiếp theo của đợt cũ (điều này giúp đưa ra lựa chọn kháng sinh phù hợp).
Dịch tai mạn tính
Như đã nói ở trên, đôi khi phải mất 1 đến 2 tháng dịch mới thoát hết ra khỏi khoang tai giữa. Trong giai đoạn này, trẻ có thể nghe không rõ. Điều này không nguy hiểm và không gây mất thính lực vĩnh viễn.
Thông thường dịch thoát hết khỏi tai giữa sau 2-3 tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp dịch nằm lại lâu hơn, chẳng hạn như khi chức năng vòi Eustache bị rối loạn. Nguyên nhân có thể là do nhiễm trùng xoang mạn tính, dị ứng mũi và cảm thường xuyên. Dịch nằm lại trong tai hơn 3-4 tháng có thể đặc lại và trở nên dính, còn được gọi là ‘tai keo dính’. Trường hợp này cần sự can thiệp của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.
Bé có thể bị chậm nói nếu khó nghe kéo dài trong 2 năm đầu đời, khi phát triển ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng. Ảnh hưởng này mang tính tạm thời nhưng nếu diễn ra quá lâu thì phát triển ngôn ngữ có thể bị chậm nhiều.
Nguồn: BS Trần Thu Thủy
Biến chứng viêm tai giữa?
Mặc dù các biến chứng liên quan đến viêm tai giữa không quá nhiều, nhưng chúng khiến cho bệnh có nguy cơ khó điều trị hơn. Dưới đây là 5 biến chứng cực kỳ nguy hiểm mà bạn cần nắm thật rõ để phòng tránh.
1. Áp-xe
Áp-xe tai là những khối u chứa đầy mủ, gây đau đớn và thường hình thành bên trong, hoặc xung quanh tai bị viêm. Áp-xe có thể tự lành, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần được bác sĩ chuyên khoa chích mủ thì mới có thể khỏi bệnh.
2. Ống tai bị hẹp
Nếu bạn bị viêm tai giữa lâu ngày (mạn tính), lớp màng nhĩ trở nên dày và khô, lớp vẩy của tổn thương sẽ tích tụ bên trong ống tai. Điều này làm cho ống tai bị thu hẹp (stenosis), ảnh hưởng đến thính lực của bạn, thậm chí gây điếc tai.
3. Màng nhĩ bị thủng hoặc nhiễm trùng
Viêm tai giữa có thể lây lan vi khuẩn sang màng nhĩ của bạn. Trong một số trường hợp, viêm nhiễm sẽ tạo thành ổ mủ phát triển ở tai trong và làm cho màng nhĩ bị thủng. Tình trạng này còn được gọi là “màng nhĩ đục lỗ”.
Các triệu chứng sau cho thấy màng nhĩ đã bị nhiễm trùng, hoặc thủng:
- Mất thính lực đột ngột
- Đau tai hoặc khó chịu
- Chảy dịch nhầy, hoặc mủ từ tai ra ngoài (vỡ mủ)
- Nghe thấy tiếng động lạ trong tai, bị ù tai
Trong nhiều trường hợp, tình trạng thủng màng nhĩ có thể lành trở lại sau vài tháng. Việc phẫu thuật thường được khuyến cáo nếu màng nhĩ của bạn không có dấu hiệu lành lại sau thời gian này.
4. Viêm mô tế bào
Viêm mô tế bào là một tình trạng nhiễm trùng da do vi khuẩn, xảy ra sau khi bị viêm tai ngoài. Thông thường, khuẩn thường sống vô hại trên bề mặt da. Nhưng khi da bị tổn thương - cụ thể ở đây là viêm tai giữa, sẽ khiến chúng xâm nhập sâu hơn vào bên trong và gây viêm mô tế bào. Hầu hết các trường hợp viêm mô tế bào có thể được điều trị bằng một đợt kháng sinh kéo dài 7 ngày. Nếu bị nặng hơn, rất có thể bạn phải nhập viện.
5. Bệnh viêm tai giữa ác tính
Viêm tai giữa cấp-ác tính là một biến chứng nghiêm trọng nhưng hiếm hoi của viêm tai giữa. Đó là khi nhiễm trùng lây lan đến xương bao quanh ống tai.
Viêm tai giữa ác tính thường ảnh hưởng đến người lớn nhiều hơn trẻ em, đặc biệt là người bị suy yếu hệ thống miễn dịch. Theo một thống kê tại các bệnh viện ở Anh trong 2013 - 2014, đã có tới 442 trường hợp bị viêm tai giữa, mà đối tượng mắc hầu hết là những người từ 60 tuổi trở lên.
Dấu hiệu của viêm tai giữa ác tính thường bao gồm:
- Đau tai nặng và nhức đầu
- Xương lộ ra trong ống tai của bạn
- Tổn thương dây thần kinh trên khuôn mặt, khiến mặt méo mó…
- Điếc đột ngột
Nếu không điều trị kịp thời, viêm tai giữa ác tính có thể gây tử vong. Tuy nhiên, nó có thể được điều trị hiệu quả bằng cách sử dụng kháng sinh và phẫu thuật để loại bỏ những tế bào ác tính.
Ngăn ngừa ù tai, mất thính lực từ viêm tai giữa bằng thảo dược an toàn
Tình trạng viêm tai giữa ngày càng phổ biến, không chỉ ở trẻ nhỏ mà cả ở người lớn. Một điều đáng lưu ý là bệnh rất hay tái phát, từ đó gây nên tình trạng ù tai, giảm thính lực, đặc biệt là 5 biến chứng cực kỳ nguy hiểm như đã nêu trên. Bởi vậy, biện pháp hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa tái phát viêm tai giữa, từ đó khắc phục suy giảm thính lực là việc rất quan trọng.
Viêm tai giữa khiến thính lực suy giảm trầm trọng
Viêm tai giữa thường là bệnh mạn tính, nên dùng thuốc tây trong thời gian dài sẽ rất nhiều tác dụng phụ. Vì vậy, hiện nay nhiều người đang lựa chọn các sản phẩm từ thiên nhiên, an toàn khi dùng lâu dài, phù hợp với tính chất mạn tính của bệnh, đồng thời cải thiện ù tai, điếc tai. Trong đó, điển hình là thực phẩm chức năng Kim Thính.
Kim Thính có thành phần chính từ cây cối xay, được y học sử dụng từ rất lâu trong các bài thuốc dân gian để điều trị các bệnh về tai như viêm tai, ù tai, đau tai; kết hợp với các vị thuốc quý khác như vảy ốc, câu kỷ tử, đan sâm, bổ cốt toái… Sản phẩm giúp hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa viêm tai giữa tái phát, khắc phục tình trạng chảy mủ tai, cải thiện ù tai, giảm thính lực cho người bệnh.
Nhiều người đã sử dụng Kim Thính hiệu quả. Hãy lắng nghe chia sẻ của chị Trần Thị Huệ ở Thừa Thiên – Huế trong video sau đây:
Vậy các chuyên gia nói gì về Kim Thính? Dưới đây là đánh giá của PGS. TS Nguyễn Hoàng Sơn:
Đừng để viêm tai giữa có cơ hội “ăn cắp” thính lực của bạn. Hãy bảo vệ thính lực bằng cách dùng Kim Thính thường xuyên, không chỉ vì sức khỏe mà còn vì cuộc sống, công việc, giao tiếp hàng ngày của bạn.
Phòng bệnh viêm tai giữa?
- Phát hiện và điều trị những bệnh lý vùng mũi họng càng sớm càng tốt. Khi chảy mủ tai cần khám chuyên khoa Tai Mũi Họng ngay, điều trị kịp thời tránh biến chứng.
- Nên nạo VA ở trẻ hay bị viêm tai giữa tái phát nhiều lần.
- Khi trẻ em bị cảm cúm, nhiễm siêu vi phải theo dõi sát tình trạng viêm tai giữa, tích cực điều trị viêm mũi họng, vệ sinh mũi thông thoáng, sạch.
- Sau khi cho trẻ đi tắm hồ bơi, biển phải vệ sinh vùng mũi họng bằng nước muối sinh lý.
- Không tự ý nhỏ thuốc hay thổi thuốc vào tai.
- Làm thông vòi nhĩ bằng nghiệm pháp Valsava (bệnh nhân bịt chặt 2 lỗ mũi, phồng má thổi một hơi mạnh nhưng phải ngậm miệng lại để hơi không thoát ra).
- Hỉ mũi đúng cách, bịt lỗ mũi bên này hỉ mũi bên kia nhẹ nhàng. Không nên bịt cả 2 mũi và xì mạnh vì khi làm như vậy vô tình đưa vi khuẩn từ vùng mũi họng vào tai giữa.
- Ngoài ra, có thể chủng ngừa vi khuẩn phế cầu, Streptococcus pneumoniae (vi khuẩn thường gặp nhất trong viêm tai giữa).
- Trẻ quá nhỏ không cho bú bình ở tư thế nằm vì như vậy sữa có thể vào tai giữa qua vòi nhĩ.
- Cải thiện điều kiện vệ sinh, môi trường, nhà ở sạch sẽ.
Nguồn: Trung tâm Truyền thông - Giáo dục Sức khỏe TP.HCM
Đơn vị chia sẻ thông tin
- Nhà Thuốc Thân Thiện - Friendly Pharmacy
- Hotline: 0916893886 - 0856905886
- Website: nhathuocthanthien.com.vn
- Địa chỉ: Số 10 ngõ 68/39 đường Cầu Giấy, phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội
Điểm 4.6/5 dựa vào 87 đánh giá
